Na stronie internetowej Czeskiego Instytutu ds. badań reżimów totalitarnych (Ústav pro studium totalitních režimů) znajduje się szereg umów pomiędzy czechosłowacką Bezpieką i sowieckim KGB – Komitetem Bezpieczeństwa Państwowego przy Radzie Ministrów ZSRS – KGB ZSRR.
Mowy dotyczą wszystkich aspektów współpracy tych służb, wliczając w to wywiady. W tekstach tych znajdujemy sporo punktów, mówiących konkretnie o zadaniach i planach w związku z Ameryką Łacińską. Nie brakuje również odniesień do Brazylii.
Najciekawszy z naszego punktu widzenia jest dokument nazwany Zapis [Nota] z negocjacji pomiędzy Komitetem Bezpieczeństwa Państwowego przy Radzie Ministrów ZSRS i MSW ČSSR na temat wyników i poszerzenia współpracy przy koordynacji posunięć wywiadowczych i kontrwywiadowczych i na temat wspólnego wykonywania niektórych tych posunięć. Rozmowy te odbyły się w Pradze w dniach 26. – 30. czerwca roku 1961.
Obecni z ramienia strony sowieckiej:
Przewodniczący Komitetu tow. Szelepin A.N.
naczelnik 1. Zarz. Głów. tow. Sacharowski A.M.
naczelnik 2 ZG tow. Gribanow O.M.
Główny doradca KBP w ČSSR tow. Peszechonow F.W.
Z ramienia MSW ČSSR:
Wiceprzewodniczący rządu ČSSR tow. Barák R.
Minister spraw wewnętrznych tow. Štrougal L.
Wiceminister spraw wewn. tow. Kudrna J. i tow. Klíma K.
Zastępca naczelnika I. depratamentu tow. Drábek B.
naczelnik II. departamentu tow. Matoušek V.
Publikujemy tu dokument dostępny na stronie internetowej czeskiej instytucji państwowej, której ustawowo określonym zadaniem jest badanie i ujawnianie historycznych dokumentów z okresu dwóch totalitaryzmów, nazistowskiego i komunistycznego, które w przestrzeni czeskiej w przeszłości rządziły. Dokumenty ujawnione zostały zgodnie z ustawodawstwem Republiki czeskiej.
Są to zatem dokumenty historyczne, których autentyczność stwierdza autorytet państwa czeskiego.
Z zapisu tego, który sporządzono z rozmów dwóch wywiadów jednoznacznie wynika to, iż oba wywiady działały i współpracowały na kontynencie południowoamerykańskim. W tym też w Brazylii.
Poza tym prezentujemy jeszcze jeden dokument pochodzący z teczek StB (Czechosłowackiej Służby Bezpieczeństwa Państwowego), które udostępnia praskie archiwum ABS. Chodzi konkretnie o teczkę obiektową numer rejestracyjny 80960, którą sporządził wydział zajmujący się Ameryką Łacińską, konkretnie referat argentyński. W teczce tej jest korespondencja pomiędzy praską centralą wywiadu i rezydenturą w Buenos Aires dotycząca współpracy z przyjaciółmi, tzn. z wywiadami krajów socjalistycznych, w tym również z wywiadem cywilnym ZSRS, czyli z KGB. Teczka prowadzona była od roku 1961 aż do roku 1964. W podteczce poświęconej współpracy z KGB znaleźliśmy notatkę z rozmów z sowieckimi przyjaciółmi, które odbyły się w Pradze, pod notatką jest data 15 lipca 1961.
W tym dokumentu czterokartkowym powtarzają się tezy zawarte w wyżej przytoczonym Zapisie z rozmów, ale tu chodzi o dokładniejszą specyfikację zadań uzgodnionych podczas wspólnych rozmów, które dotyczą wyłącznie Ameryki Łacińskiej. Teczka argentyńska stanowi w tej sprawie dowód na to, że nie chodziło jedynie o ogólne uzgodnienia najwyższych funkcjonariuszy wywiadów zawarte w Pradze, ale wnioski te zostały następnie wysłane do poszczególnych rezydentur na kontynencie amerykańskim, by zostały zrealizowane – w tym przypadku przez rezydenturę wywiadu czechosłowackiego w Buenos Aires. Nie ma wątpliwości, co do tego, iż to samo zalecenie otrzymała również rezydentura w Rio de Janeiro, tak samo jak pozostałe placówki wywiadu StB na kontynencie. To wnika z treści dokumentu, ale też z logiki sprawy. Zaraz pierwsze zdanie z dokumentu nazwanego „Zadania wydziału 2 departamentu I MSW, wynikające z rozmów z przedstawicielami wywiadu sowieckiego odbytymi w Pradze” niezbicie wskazuje na istotę działań wywiadów: „Trzeba wprowadzić agenturę do meksykańskich, brazylijskich, argentyńskich i pozostałych organów latynoamerykańskich, które utrzymują relacje z USA i z ich ambasadami w celu dekonspiracji planów i działań USA w tych krajach.”
Innym ważkim zadaniem było umocnienie i obrona rewolucji kubańskiej, w tym celu wywiady miały inspirować i organizować przemówienia i wystąpienia znaczących działaczy, organizować manifestacje, publikować artykuły, wydawać broszury itp. Jest więc jasne, iż w tym przypadku chodziło o sztuczne stworzenie wrażenia, iż cała postępowa Ameryka Łacińska niezachwianie broni Kuby.
Niemniej istotnym zadaniem był też „rozpowszechnianie ruchu antyamerykańskiego” w krajach regionu, czyli znów organizowanie czegoś, co miało zapewne swoje realne podstawy, ale co trzeba było za pośrednictwem pieniędzy, organizacji i podjudzania mocno wspomóc, ponieważ samo przez się prawdopodobnie nie zdołałoby zaistnieć.
Wywiady zatem aktywnie pracowały, razem, usiłując osiągnąć to, by Ameryka Łacińska była zdecydowanie antyamerykańska, by tu stanowczo i donośnie zabrzmiało wsparcie dla wszystkiego, co komunistyczne czy socjalistyczne. Temu miały służyć również kampanie dezinformacyjne, organizowane przez funkcjonariuszy służb wywiadowczych Czechosłowacji i Związku sowieckiego. Ofiarami tych kampanii dezinformacyjnych byli zazwyczaj politycy lub dyplomaci z USA.
vp
Dodaj komentarz