Boliwia – agenci

Nr rej. – Pseudonim – imię i nazwisko

42985  José, Super     Victor Zannier ↓

Victor Zannier (1925 – 2009)

Gemini pisze:

Victor Zannier był boliwijskim dziennikarzem. W latach 60. pełnił funkcję dyrektora gazety „El Mundo”. Był również prawnikiem związanym z ruchem komunistycznym.

Zannier odegrał kluczową rolę w przemyceniu dziennika Che Guevary z Boliwii na Kubę. Otrzymał mikrofilmy z pamiętnikiem od ówczesnego ministra spraw wewnętrznych Boliwii, Antonio Arguedasa. Zannier ukrył mikrofilm w okładce płyty z boliwijską muzyką ludową i przewiózł go do Chile, skąd dalej trafił na Kubę.

W latach 50. Victor Zannier był również koordynatorem ds. chłopskich w MNR (Movimiento Nacionalista Revolucionario).

Tyle

Na zdjęciu poniżej widzimy kościół ewangelicki w słowackiej gminia Limbach i nie jest to wcale bez związku z Zannierem. „José”, taki pseudonim otrzymał od czechosłowackiego wywiadu (I Departament MSW), bowiem w grudniu 1960 r. odwiedził gminę Limbach, ale to wcale nie był jedyny punkt dla niego bardzo interesującej i taniej podróży po ówczesnej Czechosłowacji.

Jak się ten Boliwijczyk w ogóle znalazł w komunistycznej Czechosłowacji zimą 1960 r.?

Najpierw musimy zgodnie z prawdą uprzedzić, iż teczka agenturalna „José” nie oszałamia ani rozmiarem ani treścią. Miała zaledwie czterdzieści stron i była prowadzona przez niecałe trzy lata, a tak naprawdę poza momentem zwerbowania agenta nic szpiegowskiego w niej  nie ma. Czyli Zannier był co prawda prowadzony przez StB w kategorii agent, ale jakość czy przydatność jego tajnej współpracy, jak wynika z lektury tej dokumentacji, była de facto zerowa. Czyli w przeciwieństwie do całej rzeszy osób, które miały jakieś relacje z czechosłowackimi szpiegami i które nigdy nie zostały wprowadzone do rejestru agentów, ale które tak naprawdę były nie tylko wartościowymi źródłami informacyjnymi, ale często ofiarnie i skutecznie wykonywały różnego rodzaju zadania na rzecz wywiadu czechosłowackiego, to Victor Zannier był pod tym względem bezużyteczny i można powiedzieć, że nie splamił się współpracą z komunistycznym wywiadem czechosłowackim. Mimo to warto poświęcić słów kilka tej postaci a temu krótkiemu epizodowi w jego życiu, kiedy był przez StB prowadzony jako jej tajny współpracownik.

 

Pierwszym zastanawiającym momentem jest ta okoliczność, iż Victor Zannier został pierwszym boliwijskim agentem czechosłowackiego wywiadu jeszcze zanim w ogóle powstała rezydentura La Paz. Ta powstała w 1961 r., natomiast akt werbunku agenta „José” został dokonany 6. grudnia 1960 r. w Pradze. I tak oto powoli przechodzimy do pytania sformułowanego powyżej. Co robił ów boliwijski dziennikarz i polityk w zimowej Czechosłowacji w 1960 r.

 

 

 

 

 

Antonio Arguedas, minister spraw wewnętrznych, który polecił Zannierowi przeszmuglowanie dzienników Che, to też ciekawa postać – warto przeczytać, co napisał na jego temat np.”The Guardian”